Portugal is voor mij de laatste vijf jaar een land van verrassingen geworden. Waar ik daarvoor zelden een fles Portugese wijn koos, of überhaupt tegenkwam in Nederland, overkomt me dat in beide gevallen steeds vaker. Je denkt misschien: uit Portugal komt toch vooral Port? Zeker, maar ik heb in dit geval over onversterkte wijnen, zonder (veel) restsuiker. Droge wijnen dus. Dit exemplaar wijn komt uit de Alentejo-regio, gelegen in het zonnige zuiden van Portugal, bekend om zijn uitgestrekte wijngaarden, warme klimaat en robuuste, volle wijnen. Esporão, opgericht in 1973, is een van de meest invloedrijke wijnhuizen in deze regio. Het landgoed, waarvan de wortels teruggaan tot de 13e eeuw, ligt rondom het middeleeuwse kasteel van Herdade do Esporão. Het wijnhuis staat bekend om zijn duurzame werkwijze. Ondanks hun omvang werken ze al jaren volledig biologisch. Dit is nog niet direct een gangbare praktijk in Portugal. Kortom, bij Esporão zijn ze lekker aan het pionieren geweest!
De Portugese wijnindustrie was lange tijd gericht op veel produceren en liet kwalitatief vaak te wensen over. Vooral tijdens de dictatuur van Salazar was dit eerder regel dan uitzondering. Na de Anjerrevolutie in 1974 en de toetreding tot de EU in 1986 ontstond er een kwaliteits-revival, dankzij investeringen in moderne wijnbouwtechnieken. Esporão speelde hierin een belangrijke rol en richtte zich vanaf het begin op hoogwaardige wijnen die het terroir van Alentejo weerspiegelen.
Zelf ben ik al jaren fan van deze producent. Het is gewoon ontzettend knap dat ze met 2.000 hectare grond, waarvan 600 hectare wijngaard, zo schoon en biologisch werken. Ik geef het je te doen. Nu is het klimaat hier wel uitermate geschikt, want door de warmte (en dus droogte) heb je weinig last van schimmels en rot aan de druiven. De overige grond wordt daarnaast gebruikt om olijven te produceren en de rest is een beschermd natuurgebied, wat de biodiversiteit ten goede komt.
Deze prachtige witte is een blend van de inheemse antão vaz (vol, rijpe aroma’s, tropisch), arinto (frisheid, citrus en energiek), roupeiro (bloemig en lekker expressief) en Franse sémillon (honing, diepte en complexiteit). Elk druivenras wordt afzonderlijk geoogst en gevinifieerd om hun eigen karakter aan de wijn te geven. De fermentatie vindt plaats in roestvrijstalen tanks en nieuwe Franse en Amerikaanse eikenhouten vaten. Na de fermentatie rijpt de wijn gedurende zes maanden op de fijne droesem (“sur lie”) in zowel roestvrijstalen tanks, als in nieuwe eikenhouten vaten. Kortom, het hele pretpakket!
Wanneer is ‘ie het lekkerst?
Dit is een wijn die, helaas, vaak heel snel uitverkoopt. Eigenlijk gaat de wijn altijd over naar de nieuwe, jongere jaargang als de wijn net mooi op dronk is. Deze 2023 is nog niet héél lang op de markt, dus mijn advies is: leg hem nog even zes maanden weg, dan komt hij meer tot rust. Niet dat ‘ie nu niet lekker is, maar het is allemaal nog wat frivool en hoekiger dan hoe de wijn bedoeld is.
Wat hij wél heeft, is een hele mooie balans – ja, nu al! Geen (te) hoge zuren, die zitten waar ze horen. Mooi zuiver fruit zoals mandarijn, rijpe perzik en wat kweepeer, maar ook kamille (thee?) en beboterde toast door de houtrijping. Een volle witte met fijne mineraliteit (hartig in de afdronk) en lichte romigheid.
Ik wil jullie deze Bourgondische witte Portugees niet onthouden, dus ik stop hem nu vast in het pakket, maar ik vraag deze maand dus wel om wat geduld. Als je dat niet hebt kun je de wijn natuurlijk ook twee uur decanteren – dat helpt – maar even laten liggen doet meer. Hij is nu nog niet zo mooi getoast en romig, maar juist frisser en meer “op z’n fruit”.
Lekker bij heel veel. Doordat er voldoende frisheid in de wijn zit, doet hij het goed bij lichtere kazen (rijpe geitenkaas en witschimmel), maar door de gedoseerde romigheid ook bij gegrilde vis. Gek genoeg ook uitstekend bij een Thaise salade met ananas, komkommer, sesamzaad en koriander. Niet te koud schenken, zo rond de 12-14 graden, dan zit je goed en – je raadt het al – pak die ruime Bourgogne bokalen maar weer uit de kast!